ЗАПРОВАДЖЕННЯ ІНСТИТУТУ ВІЙСЬКОВИХ КАПЕЛАНІВ ДЛЯ ГАЛИЦЬКИХ ГРЕКО-КАТОЛИКІВ В АВСТРІЙСЬКІЙ ІМПЕРАТОРСЬКІЙ АРМІЇ (1846 – 1867 РР.)

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.24144/2523-4498.2(51).2024.319631

Ключові слова:

Австрійська імперія, австрійська імператорська армія, Греко-католицька Церква, Галицька митрополія, військове капеланство

Анотація

Висвітлено запровадження капеланської служби для галицьких греко-католиків в австрійській імператорській армії. Джерельну базу статті склали військові статути, матеріали церковного обліку і листування церковних ієрархів. Встановлено, що для забезпечення духовних потреб військовослужбовців греко-католиків 1779 р. було започатковано посаду капелана у двох гарнізонах, а 1830 р. у військові частини дозволено запрошувати священників та відвідувати найближчі греко-католицькі храми. Лише двоє капеланів не могли задовольнити потреб у духовній опіці усіх галицьких греко-католиків в австрійській армії. У відповідь на звернення львівського та перемишльського єпископів до імператора в 1846 р. запроваджено капеланську службу у 8 підрозділах, значну частку в яких складали греко-католики. Протягом 1846 – 1867 рр. греко-католицькі капелани служили у 7–8 полках. За цей час посаду полкового капелана займали 18 священників. Греко-католицькі капелани супроводжували війська і в мирний час, і під час збройних конфліктів. На підставі вивчення джерел з’ясовано, що повноваження та функції греко-католицького полкового священника були такими ж, як у римо-католицького з поправкою на особливості обряду. Реєстрація актів стану лишалась за латинським духовенством. Матеріальне забезпечення греко-католицького військового священника було кращим, аніж парафіяльного, що могло слугувати мотиваційним чинником для частини кліру обирати службу духовного пастиря у війську. Проаналізовано біографічні дані капеланів за вказані роки (соціальне походження, вік, вплив служби у війську на подальшу кар’єру тощо), що дало можливість скласти усереднений портрет греко-католицького військового священника. Введення греко-католицької капеланської служби підняло статус Церкви та дозволило рекрутам з Галичини зберігати єдність зі своєю конфесією протягом багаторічного перебування у війську.

Біографії авторів

Оксана Карліна

Кандидат історичних наук, доцент, доцент кафедри всесвітньої історії,
Волинський національний університет імені Лесі Українки, Луцьк

Андрій Марчук

Здобувач вищої освіти, факультет історії, політології та національної безпеки,
Волинський національний університет імені Лесі Українки, Луцьк

Посилання

Список використаних джерел

Barus, M., 2017. Konfesní problematika v prusko-rakouské válce 1866. Mikulovské sympozium, XXXII, s. 21–37.

Beran, J., 1899. Die Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regimentes Freiherr von Merkl Nr. 55, Wien: Verlag des k. und k. Infanterie=Regiments Freiherr von Merkl Nr. 55, 420 s.

Bielik, E., 1901. Geschichte der k. u. k. Militär-Seelsorge und des apostolischen Feld-Vicariates, Wien: Selbstverläge des Apostolischen Feld-Vicariates, 375 s.

Blazejovskyj, D., 2001. Historical sematism of the Eparchy of Peremysl including The Apostolic Administration of Lemkivscyna (1828 – 1939), Lviv: Kamenyar, 1008 s.

Blazejovskyj, D., 2004. Historical schematism of the Archeparhy of L'viv (1832-1944). t. 2. Clergy and Religious Congregations, Kyiv: Publishing House "KM Akademia", 570 p.

Convoc. Erben und Gläubiger nachbenannter Verstorbenen. 1823, Wiener Zeitung, 117, s. 12.

Dienst-Reglement für die k.-k. Infanterie. Erster Teil. 1807. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 262 s.

Dienst-Reglement für die k.-k. Infanterie. Zweiter Teil. 1806.Wien, 338 s.

Dienst-Reglement für die kaiserlich-königliche Infanterie. Erster Teil. 1860. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s.

Dienst-Reglement für die kaiserlich-königliche Infanterie. Zweiter Teil. 1860. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s.

Engel, R., 1906. Geschichte des k. und k. Infanterieregiments Philipp Herzog von Württemberg Nr. 77, von der Errichtung 1860 bis 1906. Prezemysl: Verlag des Regiments, 556 s.

Formanek, J., 1887. Geschichte des k. k. Infanterie-Regiments Nr. 41, derzeit Josef Freiherr Vecsey de Vecse et Böröllyö-Iságfa, k. k. Feldmarschall-Lieutenant. B. II. Czernowitz: Druck und Verlag der H. Czopp'schen Buchdruckerei, 998 s.

Gebühren-Reglement für die kaiserlich-königliche Armee, 1859. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 284 s.

Gebühren-Reglement für die kaiserlich-königliche Armee, 1863. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s.

Geschichte des k. k. Infanterie-Regimentes Oskar II. Friedrich König von Schweden und Norwegen No. 10 von seiner Errichtung 1715 bis November 1885, 1888. Wien: Selbstverlag des k. k. Infanterie-regimentes no. 10., 979 s.

Ginzel, J. 1857. Handbuch des neuesten in Österreich geltenden Kirchenrechtes: Prolegomena und Verfassungsrecht der Kirche, Wien: Braumüller, 389 s.

Gröger, R, H., Ham, С., Sammer, A., 2001. Zwischen Himmel und Erde. Militärseelsorge in Österreich, Graz: Verlag Styria, 239 s.

Hailig von Hailingen, E., 1896. Geschichte des k. und k. Infanterie-Regiments Nr.30. Lemberg: Selbstverlag des Regiments, 498 s.

Jacubenz, P., 1904. Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regiments Erzherzog Ludwig Salvator Nr. 58, Wien: Verlag des Regiments, 560 s.

Kaiserlich-königliches Armee-Verordnungsblatt. Neunter Jahrgang. Personal-Angelegenheiten, 1859. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 370 s.

Koevess von Aszod und Harkaly, A., 1851. Das kaiserl. königl. österreichische 58te Linien-Infanterie-Regiment Erzherzog Stephan in den Jahren 1848 und 1849, Wien: Gerold, 360 s.

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Drozdowice z filiami Stroniowice, Wielunice (dekanat Niżankowice), Skan 174. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Jazów Stary (dekanat Jaworów), Skan 206. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Lubliniec Nowy z filią Lubliniec Stary (dekanat Cieszanów), Skan 118. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Michowa z filią Wełykie (dekanat Dobromil), Skan 53. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Piskorowice (dekanat Sieniawa), Skan 208. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Trepcza (dekanat Sanok), Skan 123. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024).

Korczok, A., 1921. Die griechisch-katholische Kirche in Galizien, Leipzig: Osteuropa Institut in Breslau, 162 s.

Leonard, M., 1842. Verfassung der Militär- Seelsorge in den k. k. österreichischen Staaten mit Rücksicht auf die Rechte und Pflichten des Civil-Clerus in militär-geistlichen Angelegenheiten, Wien: Bey Michael Lechner, Universitäts-Buchhändler, 334 s.

Nahlik, J. von., 1863. Geschichte des kais. kön. 55. Linien-Infanterie-Regimentes Baron Bianchi. Brünn: Gedruckt und in Commission bei C. Winiker, im Selbstverlag des Verfassers, 275 s.

Netoliczka, A., 1866. Geschichte des k.k. 9. Linien Infanterie-Regiments Graf Hartmann-Clarstein von der Errichtung 1725 bis zum Schlusse des Jahres 1865, Comorn: Siegler, 374 s.

Ottenfeld, R., Teuber, O., 1895. Die österreichische Armee von 1700 bis 1867, Wien: Berté, 875 s.

Pelesz, J., 1880. Geschichte der Union der ruthenischen Kirche mit Rom von den ältesten Zeiten bis auf die Gegenwart. B. 2, Wien: Mechithariste Buchdruckerei, 1094 s.

Prochazka, W., 1886. Geschichte des k. k. Infanterie-Regimentes FML Hreiherr v. Rheinänder Nr. 24, Wien: Selbstverlag des Regiments, 700 s.

Rona, L., 1901. Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regimentes Adolf Grossherzog von Luxemburg, Herzog zu Nassau Nr. 15, 1701-1901, Prag: Selbstverlag des Regiments, 774 s.

Streffleur, V., 1843. Die Dienst-Vorschriften sämmtlicher Waffengattungen und Branchen der k. k. österreichischen Armee. Erste zum Vierte Abteilung, Wien, 360 s.

Streffleur, V., 1848. Die Dienst-Vorschriften sämmtlicher Waffengattungen und Branchen der k. k. österreichischen Armee. Fünfte Abteilung. Die Vorschriften über die Personal-Angelegenheiten, Wien, 544 s.

Symersky, J., 1874. Die Verehelichung der Stellungspflichtigen und der Militärpersonen: eine Zusammenstellung und Erläuterung der diesbezüglichen Gesetze und Verordnungen, Olmütz: Kramář u. Procházka, 188 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1820. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 658 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1822. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 668 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1823. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 670 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1824. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 674 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1830. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 684 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1836. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 740 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1838. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 728 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1848. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 799 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1856. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 1302 s.

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1864, 1864. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 1121 s.

Organisations-Statut für die kaiserlich-königliche Armee, 1857. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 330 s.

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Auf das Jahr 1851, 1851. Wien, s. 60.

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1855, 1855. Wien, s. 90.

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1858, 1858. Wien, s. 72.

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1862, 1862. Wien, s. 84.

Personal-Stand des Militär-Clerus in der kaiserl. königl. österreichischen Armee. Für das Jahr 1877, 1877. Wien, 80 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXVIII, 1828. Premisliae: Typis Gołębiowskianis, 102 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXXI, 1831. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 236 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXXVI, 1836. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 202 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLII, 1842. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 194 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLIIІ, 1843. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 209 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLV, 1845. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 217 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLVІ, 1846. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 204 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLVІІ, 1847. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 203 s.

Schematismus Universi Cleri Orientalis Ritus Catholicorum Dioeceseos Premisliensis pro Anno Domini 1857, Premisliae: Typis rutheni Capituli Premisliensis, 1857, 162 s.

Schematismus Universi Cleri Orientalis Ritus Catholicorum Dioeceseos Premisliensis pro Anno Domini 1863, Premisliae: Typis rutheni Capituli Premisliensis, 1863, 156 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1845, 1845. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 271 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1848, Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 1848, 275 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1850, 1850. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 287 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1855, 1855. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 254 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1859, 1859. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 241 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1860, 1860 Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 242 s.

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1866, 1866. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 272 s.

Україна, дуплікати метричних книг Західно-Української Католицької церкви, 1600–1937, Bukowa (Sambor), Births, marriages, deaths (народження, шлюби, смерті) 1785 – 1838 v. 201-4A/595 (p. 92). URL: https://www.familysearch.org/search/collection/1910265 (16.11.2024).

Великий, Р. Г., Лозинський, А. Ф., 2014. Становлення інституту українського військового душпастирства у збройних силах Австро-Угорської імперії, Богословсько-філософські пошуки людини в історичному контексті: український вектор. Збірник матеріалів Других Християнських постових читань. Львів, c. 204–210.

Забазалюк, Д., 2012. Душпастирська служба українських військових формацій першої половини ХХ ст., Львів: ЛьвДУВС, 188 с.

Коханчук, Р. Духовна опіка воїнів греко-католиків у ХІХ – на початку ХХ ст. URL: https://web.archive.org/web/20120302101043/https://www.kapelanstvo.org.ua/xix/ (16.11.2024).

Студинський, К., 1920. Матеріали до історії культурного життя в Галичині в 1795 – 1857 рр., Українсько-руський архів, т. 13–14, Львів: НТШ, 431 с.

Схиматизм всего клира руско-католического Епархій соединених Перемиской, Самборской и Сяноцкой на Рок от Рожд. Хр. 1889, 1889. Перемишль, 272 с.

Схиматісм всего клира католіков обряду греческо-руского Епархіи Перемиской на год от Рожд. Христова 1868, 1868. Перемишль, 183 с.

Турій, О., 2000. Соціальний статус і матеріальне становище греко-католицького духовенства Галичини в середині XIX століття, Ковчег. Науковий збірник із церковної історії, Львів, Число 2, c. 115–148.

Химка, І.-П., 1993. Греко-католицька церква і національне відродження в Галичині, 1772–1918 рр., Ковчег. Науковий збірник статей з церковної історії, Львів, Число 1, c. 73–107.

Шах, С., 1963. Вступне слово. Лебедович І., о. Полеві духовники УГА: у 45 річчя участи у Визвольних Змаганнях, Вінніпег, c. 11–21.

Шематизмъ всечестного клира гр. кат. митрополитальнои архидієцезіи Львовскои на рок 1901, 1901. Львов, 308 с.

Шематизмъ всечестного клира гр. кат. митрополитальнои архидієцезіи Львовскои на рок 1903, 1903. Львов, 453 с.

Щурат, В., (вид.), 1924. Листи Митрополита М. Левицького до єпископа І. Снігурського й офіційні документи їх спільної діяльності (1813 – 1847), Українсько-руський архів. Т. 11, Львів: НТШ, 231 с.

References

Convoc. Erben und Gläubiger nachbenannter Verstorbenen. 1823, Wiener Zeitung, 117, s. 12. (in German).

Dienst-Reglement für die k.-k. Infanterie. Erster Teil. 1807. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 262 s. (in German).

Dienst-Reglement für die k.-k. Infanterie. Zweiter Teil. 1806. Wien, 338 s. (in German).

Dienst-Reglement für die kaiserlich-königliche Infanterie. Erster Teil. 1860. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s. (in German).

Dienst-Reglement für die kaiserlich-königliche Infanterie. Zweiter Teil. 1860. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s. (in German).

Gebühren-Reglement für die kaiserlich-königliche Armee, 1859. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 284 s. (in German).

Gebühren-Reglement für die kaiserlich-königliche Armee, 1863. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 293 s. (in German).

Barus, M., 2017. Konfesní problematika v prusko-rakouské válce 1866. Mikulovské sympozium, XXXII, s. 21–37. (in Czech).

Kaiserlich-königliches Armee-Verordnungsblatt. Neunter Jahrgang. Personal-Angelegenheiten, 1859. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 370 s. (in German).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Drozdowice z filiami Stroniowice, Wielunice (dekanat Niżankowice), Skan 174. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Jazów Stary (dekanat Jaworów), Skan 206. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Lubliniec Nowy z filią Lubliniec Stary (dekanat Cieszanów), Skan 118. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Michowa z filią Wełykie (dekanat Dobromil), Skan 53. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Piskorowice (dekanat Sieniawa), Skan 208. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Kopie ksiąg metrykalnych parafii Trepcza (dekanat Sanok), Skan 123. URL: https://agad.gov.pl/inwentarze/ksGrec298.xm|#id0x10b8cf80 (16.11.2024). (in Polish).

Ukrai'na, duplikaty metrychnyh knyg Zahidno-Ukrai'ns'koi' Katolyc'koi' cerkvy, 1600 – 1937, Bukowa (Sambor), Births, marriages, deaths (narodzhennja, shljuby, smerti) 1785 – 1838 v. 201-4A/595 (p. 92). URL: https://www.familysearch.org/search/collection/1910265 (16.11.2024). (in Ukrainian).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1820. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 658 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1822. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 668 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1823. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 670 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1824. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 674 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1830. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 684 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1836. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 740 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1838. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 728 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1848. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 799 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1856. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 1302 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1864, 1864. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1820. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 658 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1822. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 668 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1823. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 670 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1824. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 674 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1830. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 684 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1836. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 740 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1838. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 728 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1848. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 799 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes, 1856. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 1302 s. (in German).

Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1864, 1864. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, (in German).

Organisations-Statut für die kaiserlich-königliche Armee, 1857. Wien: K. k. Hof- und Staatsdruckerei, 330 s. (in German).

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Auf das Jahr 1851, 1851. Wien, s. 60. (in German).

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1855, 1855. Wien, s. 90. (in German).

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1858, 1858. Wien, s. 72. (in German).

Personal Stand des gesammten Militär-Clerus in der kaiserl. königl. Österreichische Armee. Für das Jahr 1862, 1862. Wien, s. 84. (in German).

Personal-Stand des Militär-Clerus in der kaiserl. königl. österreichischen Armee. Für das Jahr 1877, 1877. Wien, 80 s. (in German).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXVIII, 1828. Premisliae: Typis Gołębiowskianis, 102 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXXI, 1831. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 236 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXXXVI, 1836. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 202 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLII, 1842. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 194 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLIIІ, 1843. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 209 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLV, 1845. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 217 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLVІ, 1846. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 204 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Graeco Catholicae Premisliensis pro Anno Domini MDCCCXLVІІ, 1847. Premisliae: Impressum in Typographia Episcopali Rit. Graec. Cath., 203 s. (in Latin).

Schematismus Universi Cleri Orientalis Ritus Catholicorum Dioeceseos Premisliensis pro Anno Domini 1857, Premisliae: Typis rutheni Capituli Premisliensis, 1857, 162 s. (in Latin).

Schematismus Universi Cleri Orientalis Ritus Catholicorum Dioeceseos Premisliensis pro Anno Domini 1863, Premisliae: Typis rutheni Capituli Premisliensis, 1863, 156 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1845, 1845. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 271 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1848, Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 1848, 275 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1850, 1850. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 287 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1855, 1855. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 254 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1859, 1859. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 241 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1860, 1860 Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 242 s. (in Latin).

Schematismus Universi Venerabilis Cleri Archidioeceseos Metropolitanae Graeco Catholicae Leopoliensis pro Anno Domini 1866, 1866. Leopoli: impressus in typographia Petri Piller, 272 s. (in Latin).

Streffleur, V., 1843. Die Dienst-Vorschriften sämmtlicher Waffengattungen und Branchen der k. k. österreichischen Armee. Erste zum Vierte Abteilung, Wien, 360 s. (in German).

Streffleur, V., 1848. Die Dienst-Vorschriften sämmtlicher Waffengattungen und Branchen der k. k. österreichischen Armee. Fünfte Abteilung. Die Vorschriften über die Personal-Angelegenheiten, Wien, 544 s. (in German).

Shchurat, V., (vyd.), 1924. Lysty Mytropolyta M. Levytskoho do yepyskopa I. Snihurskoho y ofitsiini dokumenty yikh spilnoi diialnosti (1813 – 1847) [Letters of Metropolitan M. Levytsky to Bishop I. Snihursky and official documents of their joint activities (1813 – 1847)], Ukrainsko-ruskyi arkhiv. T. 11, Lviv: NTSh, 231 s. (in Ukrainian).

Studynskyi, K., 1920. Materialy do istorii kulturnoho zhyttia v Halychyni v 1795 – 1857 rr. [Materials for the history of cultural life in Galicia in 1795 – 1857], Ukrainsko-ruskyi arkhiv, t. 13–14, Lviv: NTSh, 431 s. (in Ukrainian).

Skhymatism vseho klyra katolikov obriadu hrechesko-ruskoho Eparkhiy Peremyskoi na hod ot Rozhd. Khrystova 1868 [The shematism of the venerable clergy of the Metropolitan Archdiocese of Lviv for the year 1868], Peremyshl, 183 s. (in Ukrainian).

Skhymatyzm vseho klyra rusko-katolycheskoho Eparkhii soedynenykh Peremyskoi, Samborskoi y Sianotskoi na Rok ot Rozhd. Khr. 1889 [Schismatism of the entire clergy of the Russian-Catholic Eparchies of the united Dioceses of Peremiska, Samborska and Syanotska on the Rock from Birth. Chr. 1889]. 1889, Peremyshl, 272 s. (in Ukrainian).

Shematyzmъ vsechestnoho klyra hr. kat. mytropolytalnoy arkhydiietseziy Lvovskoy na rok 1901 [Shematism of the Holy Clergy of the Metropolitan Archdiocese of Lviv for the year 1901]. 1901, Lvov, 308 s. (in Ukrainian).

Shematyzmъ vsechestnoho klyra hr. kat. mytropolytalnoy arkhydiietseziy Lvovskoy na rok 1903 [The shematism of the holy clergy of the Metropolitan Archdiocese of Lviv for the year 1903]. 1903, Lvov, 453 s. (in Ukrainian).

Beran, J., 1899. Die Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regimentes Freiherr von Merkl Nr. 55, Wien: Verlag des k. und k. Infanterie=Regiments Freiherr von Merkl Nr. 55, 420 s. (in German).

Bielik, E., 1901. Geschichte der k. u. k. Militär-Seelsorge und des apostolischen Feld-Vicariates, Wien: Selbstverläge des Apostolischen Feld-Vicariates, 375 s. (in German).

Blazejovskyj, D., 2001. Historical sematism of the Eparchy of Peremysl including The Apostolic Administration of Lemkivscyna (1828-1939). Lviv: Kamenyar, 1008 s. (in German).

Blazejovskyj, D., 2004. Historical schematism of the Archeparhy of L'viv (1832 – 1944). t. 2. Clergy and Religious Congregations, Kyiv: Publishing House "KM Akademia", 570 p. (in English).

Engel, R., 1906. Geschichte des k. und k. Infanterieregiments Philipp Herzog von Württemberg Nr. 77, von der Errichtung 1860 bis 1906. Prezemysl: Verlag des Regiments, 556 s. (in German).

Formanek, J., 1887. Geschichte des k. k. Infanterie-Regiments Nr. 41, derzeit Josef Freiherr Vecsey de Vecse et Böröllyö-Iságfa, k. k. Feldmarschall-Lieutenant. B. II. Czernowitz: Druck und Verlag der H. Czopp'schen Buchdruckerei, 998 s. (in German).

Geschichte des k. k. Infanterie-Regimentes Oskar II. Friedrich König von Schweden und Norwegen No. 10 von seiner Errichtung 1715 bis November 1885, 1888, Wien: Selbstverlag des k. k. Infanterie-regimentes no. 10., 979 s. (in German).

Ginzel, J. 1857. Handbuch des neuesten in Österreich geltenden Kirchenrechtes: Prolegomena und Verfassungsrecht der Kirche, Wien: Braumüller, 389 s. (in German).

Gröger, R, H., Ham, С., Sammer, A., 2001. Zwischen Himmel und Erde. Militärseelsorge in Österreich, Graz: Verlag Styria, 239 s. (in German).

Hailig von Hailingen, E., 1896. Geschichte des k. und k. Infanterie-Regiments Nr.30. Lemberg: Selbstverlag des Regiments, 498 s. (in German).

Jacubenz, P., 1904. Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regiments Erzherzog Ludwig Salvator Nr. 58, Wien: Verlag des Regiments, 560 s. (in German).

Koevess von Aszod und Harkaly, A., 1851. Das kaiserl. königl. österreichische 58te Linien-Infanterie-Regiment Erzherzog Stephan in den Jahren 1848 und 1849, Wien: Gerold, 360 s. (in German).

Korczok, A., 1921. Die griechisch-katholische Kirche in Galizien, Leipzig: Osteuropa Institut in Breslau, 162 s. (in German).

Leonard, M., 1842. Verfassung der Militär- Seelsorge in den k. k. österreichischen Staaten mit Rücksicht auf die Rechte und Pflichten des Civil-Clerus in militär-geistlichen Angelegenheiten, Wien: Bey Michael Lechner, Universitäts-Buchhändler, 334 s. (in German).

Nahlik, J. von., 1863. Geschichte des kais. kön. 55. Linien-Infanterie-Regimentes Baron Bianchi. Brünn: Gedruckt und in Commission bei C. Winiker, im Selbstverlag des Verfassers, 275 s. (in German).

Netoliczka, A., 1866. Geschichte des k.k. 9. Linien Infanterie-Regiments Graf Hartmann-Clarstein von der Errichtung 1725 bis zum Schlusse des Jahres 1865, Comorn: Siegler, 374 s. (in German).

Ottenfeld, R., Teuber, O., 1895. Die österreichische Armee von 1700 bis 1867, Wien: Berté, 875 s. (in German).

Pelesz, J., 1880. Geschichte der Union der ruthenischen Kirche mit Rom von den ältesten Zeiten bis auf die Gegenwart. B. 2, Wien: Mechithariste Buchdruckerei, 1094 s. (in German).

Prochazka, W., 1886. Geschichte des k. k. Infanterie-Regimentes FML Hreiherr v. Rheinänder Nr. 24, Wien: Selbstverlag des Regiments, 700 s. (in German).

Rona, L., 1901. Geschichte des k. u. k. Infanterie-Regimentes Adolf Grossherzog von Luxemburg, Herzog zu Nassau Nr. 15, 1701-1901, Prag: Selbstverlag des Regiments, 774 s. (in German).

Symersky, J., 1874. Die Verehelichung der Stellungspflichtigen und der Militärpersonen: eine Zusammenstellung und Erläuterung der diesbezüglichen Gesetze und Verordnungen, Olmütz: Kramář u. Procházka, 188 s. (in German).

Velykyi, R. H., Lozynskyi, A. F., 2014. Stanovlennia instytutu ukrainskoho viiskovoho dushpastyrstva u zbroinykh sylakh Avstro-Uhorskoi imperii [Formation of the Institute of Ukrainian Military Pastoral Care in the Armed Forces of the Austro-Hungarian Empire], Bohoslovsko-filosofski poshuky liudyny v istorychnomu konteksti: ukrainskyi vektor. Zbirnyk materialiv Druhykh Khrystyianskykh postovykh chytan. Lviv, 2014, s. 204–210. (in Ukrainian).

Zabazaliuk, D., 2012. Dushpastyrska sluzhba ukrainskykh viiskovykh formatsii pershoi polovyny XX st. [Pastoral service of Ukrainian military formations in the first half of the twentieth century], Lviv: LvDUVS, 188 s. (in Ukrainian).

Kokhanchuk, R. Dukhovna opika voiniv hreko-katolykiv u XIX – na pochatku XX st. [Spiritual care of Greek Catholic soldiers in the nineteenth and early twentieth centuries] [URL: https://web.archive.org/web/20120302101043/https://www.kapelanstvo.org.ua/xix/ (in Ukrainian).

Turii, O., 2000. Sotsialnyi status i materialne stanovyshche hreko-katolytskoho dukhovenstva Halychyny v seredyni XIX stolittia [Social Status and Financial Situation of the Greek Catholic Clergy in Galicia in the Mid-Nineteenth Century], Kovcheh. Naukovyi zbirnyk iz tserkovnoi istorii. Lviv, Chyslo 2, s. 115–148. (in Ukrainian).

Khymka, I.-P., (1993) Hreko-katolytska tserkva i natsionalne vidrodzhennia v Halychyni, 1772 – 1918 rr. [The Greek Catholic Church and the National Revival in Galicia, 1772 – 1918], Kovcheh. Naukovyi zbirnyk statei z tserkovnoi istorii. Lviv, Chyslo 1, s. 73–107 (in Ukrainian).

Shakh S., 1963. Vstupne slovo. Lebedovych I., o. Polevi dukhovnyky UHA: u 45 richchia uchasty u Vyzvolnykh Zmahanniakh [UGA field clergymen: on the 45th anniversary of participation in the Liberation Struggle], Vinnipeh, s. 11–21. (in Ukrainian).

##submission.downloads##

Опубліковано

2025-01-28

Як цитувати

Карліна, . О. ., & Марчук, А. . (2025). ЗАПРОВАДЖЕННЯ ІНСТИТУТУ ВІЙСЬКОВИХ КАПЕЛАНІВ ДЛЯ ГАЛИЦЬКИХ ГРЕКО-КАТОЛИКІВ В АВСТРІЙСЬКІЙ ІМПЕРАТОРСЬКІЙ АРМІЇ (1846 – 1867 РР.). Науковий вісник Ужгородського університету. Серія: Історія, (2 (51). https://doi.org/10.24144/2523-4498.2(51).2024.319631

Номер

Розділ

Всесвітня історія