ФУНКЦИОНИРОВАНИЕ МИНСКОГО ПОЛЬСКОГО ПЕДАГОГИЧЕСКОГО ТЕХНИКУМА (1922 – 1937 ГГ.) В КОНТЕКСТЕ НАЦИОНАЛЬНО-КУЛЬТУРНОГО СТРОИТЕЛЬСТВА В СОВЕТСКОЙ БЕЛАРУСИ

Автор(и)

  • Oleg Kazak кандидат исторических наук, преподаватель Минского городского педагогического колледжа, г. Минск, Belarus

DOI:

https://doi.org/10.24144/2523-4498.1(42).2020.202213

Ключові слова:

Минский Польский педагогический техникум, национально-культурное развитие, педагогические кадры, образование.

Анотація

В статье рассматривается малоизученная в белорусской историографии проблема подготовки педагогических кадров для польских школ Советской Беларуси в 1920-е – 1930-е гг. Проанализированы впервые введенные в научный оборот материалы Национального архива Республики Беларусь, Государственного архива Минской области, материалы прессы. Цель статьи – выявление на основе впервые введенных в научный оборот документов сущностных характеристик функционирования Минского Польского педагогического техникума в контексте общественно-политической, социально-экономической, национально-культурной жизни БССР 1920-х – 1930-х гг. В работе были использованы следующие методы: историко-генетический (рассмотрены особенности функционирования техникума на различных этапах его становления и развития), историко-системный (учреждение образования рассматривается как сложная система, на функционирование различных элементов которой оказывали влияние экономическая и национально-культурная политика Советской Беларуси), метод контент-анализа (были отмечены наиболее часто встречавшиеся в документах смысловые конструкции, а затем произведена интерпретация результатов). Делается принципиальный вывод о том, что в силу ряда объективных и субъективных причин техникум не выполнил в полной мере возложенную на него функцию по массовой подготовке польскоязычной интеллигенции, лояльной советской власти. Многие направления национального строительства в Советской Беларуси носили декоративный характер, не имели четкого плана и кадрового обеспечения, были направлены исключительно на идеологическою экспансию против сопредельных государств. Переход к принципам интернационализации в культурном строительстве, усиление политических репрессий обусловили ликвидацию Минского Польского педагогического техникума в 1937 г. В статье приводятся данные о функционировании национальных педагогических техникумов в Советской России, которые подтверждают общие черты в национальном строительстве различных советских республик.

Посилання

Al"shewskaJa, S. I., Jocjus, V. A., 2011, Njekatoryja aspjekty razviccja kul"tury pol"skaga etnasa w BSSR (mizhvajenny pjeryjad) [Some aspects of the development of the culture of the Polish ethnic group in the BSSR (interwar period)], Evropa: aktual'nye problemy jetnokul'tury, Mиnsk, 2011. s. 45–47 (in Belarusian).

Biały, A., 2018. Mniejszość polska na Białorusi Sowieckiej w latach 1921 1939, Przasnysz: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej, 839 s. (in Polish).

Dasjagnjenni w kul"turna-as"vjetnaj pracy sjarod nacyjanal"nyh mjenshas"cjaj u BSSR k 10-j gadavinje Kastrychnickaj revaljucyi [Achievements in cultural and educational work among national minorities in the BSSR by the tenth anniversary of the October Revolution], 1927. Asvjeta, № 7, s. 135–142 (in Belarusian).

Djonninghaus, V., 2011. V teni «Bol'shogo Brata»: Zapadnye nacional'nye men'shinstva v SSSR (1917 1938 gg.) [In the shadow of «Big Brother»: Western national minorities in the USSR (1917 – 1938)], Moskva: ROSSPJEN, 727 s. (in Russian).

Gatagova, L. S., 2009. CK VKP(b) i nacional'nyj vopros [Central Committee of the VKP(b) and the national question], v 2 kn., kn. 2: 1933 – 1945 gg., Moskva: ROSSPJEN, 1095 s. (in Russian).

Gavin, T., 2016. Nacyjanal"naja palityka savjeckih ulad u dachynjenni da pol"skaj mjenshasci w BSSR u 1921 – 1939 gg. [National policy of the Soviet authorities in relation to the Polish minority of the BSSR 1921 – 1939], Gadavik Centra Bjelaruskih Studyjaw, № 2, Varshava, s. 224–245 (in Belarusian).

Gosudarstvennyj arhiv Minskoj oblasti (GAMO) [State Archive of Minsk Region – SAMR], f. 162p, op. 1, d. 211, l. 55 (in Polish).

Iwanow, M., 1990. Polacy w Związku Radzieckim w latach 1921 1939, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 424 s. (in Polish).

Iwanow, M., 2017. Polska autonomia w Związku Sowieckim 1925 – 1935. Aspekt prawno-polityczny, Polacy na Białorusi od końca XIX do początku XXI wieku, Warszawa, s. 170–190 (in Polish).

Martin, T., 2011. Imperija polozhitel'noj dejatel'nosti: Sovetskij Sojuz kak vysshaja forma imperializma [Empire of positive activity: The Soviet Union as the highest form of imperialism], Gosudarstvo nacij: Imperija i nacional'noe stroitel'stvo v jepohu Lenina i Stalina, Moskva, s. 88–116 (in Russian).

Mychko, Ju. V., 2009. Partijno-gosudarstvennaja politika v BSSR v otnoshenii pol'skogo nacional'nogo men'shinstva [Party-state policy in the BSSR regarding the Polish national minority], Lingvostranovedcheskij aspekt v prepodavanii inostrannyh jazykov, Minsk, s. 193–197 (in Russian).

Nacional'nyj arhiv Respubliki Belarus' (NARB) [National Archives of the Republic of Belarus – NARB], f. 42, op. 1, d. 1439, l. 90 (in Belarusian).

NARB, f. 42, op. 1, d. 1684, l. 147 (in Belarusian).

NARB, f. 42, op. 1, d. 1684, l. 499 (in Belarusian).

NARB, f. 42, op. 1, d. 1983, l. 26 (in Belarusian).

NARB, f. 42, op. 1, d. 2023, l. 6 (in Belarusian).

NARB, f. 42, op. 3, d. 274, l. 61–62ob. (in Belarusian).

NARB, f. 4p, op 1, d. 3521, l. 321 (in Belarusian).

NARB, f. 4p, op. 1, d. 3521, l. 263–264 (in Belarusian).

NARB, f. 4p, op. 1, d. 6130, l. 264–268 (in Belarusian).

Osiem lat Polskiej Techniki Pedagogicznej w Mińsku, 1929. Orka, 22 czerwca, s. 4 (in Polish).

Parfjanowicz, S., 1926. O pracy stowarzyszenia szefowskiego przy PTP, Orka, 27 czerwca, s. 9 (in Polish).

Pol"skaja shkola i pol"ski nastawnik u Savjeckaj Bjelarusi [Polish school and Polish teacher in Soviet Belarus], 1924. Asvjeta, № 2, s. 37–39 (in Belarusian).

Praca Pol"skaga Pjedagagichnaga Tehnikumu w Mjensku i jaje suchasnyja vyniki [The work of the Polish Pedagogical College in Minsk and its current results], 1927. Asvjeta, № 5, s. 123–125 (in Belarusian).

Princ, E., 1932, Na rubieży dwóch światów, Mińsk: Wydawnictwo Państwowe Białorusi, Sektor Polski, 28 s. (in Polish).

Ramanava, I, 2019. Ulada i gramadstva: BSSR u 1929 1939 gg. U dakumjentah Sakretnaga addzjela / Asobaga sjektara CK KP(b)B [Power and Society of the BSSR 1929 – 1939. In the documents of the Secret Division / Special Sector of the Central Committee KP(b)B], Minsk: Logvinaw, 1120 s. (in Belarusian).

Sjan"kjevich, G. R., 1993. Narodnaja adukacyja i pjedagagichnaja navuka w Bjelarusi (1917 1945 gg.) [Public education and pedagogical science in Belarus (1917 – 1945)], Minsk: Narodnaja asvjeta, 495 s. (in Belarusian).

Z murów uczelni – w masy, 1928. Orka, 17 października, s. 4(in Polish).

Zhuk, V. N., 2008a. Iz istorii pol'skogo nacional'nogo men'shinstva v BSSR (20–30-e gody XX stoletija) [From the history of the Polish national minority in the BSSR (20s - 30s of the 20th Century)], Minsk: Kovcheg, 52 s. (in Russian).

Zhuk, V. N., 2008b. Pol'skoe nacional'noe men'shinstvo v BSSR (1921 1939 gg.) [Polish national minority in the BSSR (1921 – 1939)], Minsk, 2008, 144 l. (in Russian).

##submission.downloads##

Як цитувати

Kazak, O. (2020). ФУНКЦИОНИРОВАНИЕ МИНСКОГО ПОЛЬСКОГО ПЕДАГОГИЧЕСКОГО ТЕХНИКУМА (1922 – 1937 ГГ.) В КОНТЕКСТЕ НАЦИОНАЛЬНО-КУЛЬТУРНОГО СТРОИТЕЛЬСТВА В СОВЕТСКОЙ БЕЛАРУСИ. Науковий вісник Ужгородського університету. Серія: Історія, (1 (42), 194–202. https://doi.org/10.24144/2523-4498.1(42).2020.202213

Номер

Розділ

Всесвітня історія